پروتز دندان
پروتز دندان چیست؟ : پروتزها دندانها و لثه‌های مصنوعی هستند که برای جایگزینی دندانهای طبیعی از دست رفته یا برداشته شده توسط دندانپزشکان ایجاد می‌شوند. پروتزها ممکن است کامل یا جزئی باشند. به این معنی که تمام دندان های روی خط لثه بالایی یا پایینی یا فقط تعدادی از دندان های از دست رفته را جایگزین می کنند.
صرف نظر از اینکه به چه نوع پروتز دندانی ممکن است نیاز داشته باشید، آن ها به گونه ای سفارشی طراحی می شوند که متناسب با دهان شما باشند و از نظر بصری با دندان های موجود شما مطابقت داشته باشند.
امروزه با پروتز دندان، همه افراد می توانند از نعمت داشتن دندان های سالم و زیبا لذت ببرند. افرادی که تعدادی از دندان ها و یا حتی تمام دندان های خود را از دست داده اند، می توانند به کمک این روش، صاحب دندان های سالم و زیبا شوند. این روش برای ترمیم بافت دهان و دندان نیز بسیار مفید است.
پروتز دندان چیست؟
پروتز دندان، روشی بسیار تخصصی و مهم برای جایگزینی دندان جدید به جای دندان از دست رفته است. امروزه به کمک این روش می توانید نقص های احتمالی موجود در دندانهایتان را نیز پوشش دهید. در این روش، متناسب با قالب دهان و دندان هر فرد، پروتز های دندان مخصوص برای افراد ساخته می شود.
آشنایی با هزینه لیف لثه
روش های مختلفی مانند پروتز، بریج و ایمپلنت برای جایگزینی دندان های از دست رفته وجود دارد. اگر دندانپزشک شما پروتز دندان را توصیه کرد، انواع مختلفی از پروتزهای مصنوعی در بازار وجود دارد که هر کدام از مواد مختلف ساخته شده اند و اهداف متفاوتی دارند. به همین دلیل است که هنگام تصمیم گیری در مورد بهترین نوع برای شما، درک مزایا و کاربرد هر کدام مهم است.
چه به فکر گرفتن پروتز باشید، چه از قبل آنها را داشته باشید، به احتمال زیاد ممکن است سوالاتی در مورد آن ها برای شما مطرح شده باشد. آنچه در ادامه می‌آید اطلاعاتی در مورد انواع پروتزهای دندان از پروتز دندان متحرک و پروتز دندان ثابت است.
امروزه روش های مختلفی برای جایگزین کردن دندان های جدید به جای دندان های از دست رفته و یا کشیده شده وجود دارد. مثل روش ایمپلنت، پل دندانی و بریج که بدون شک، پروتز دندان نسبت به این روش ها از مزایای بسیار بیشتری برخوردار است. این روش، هزینه بسیار کمتری دارد، به همین خاطر افراد مختلف با پرداخت مناسب ترین قیمت، می توانند دندان های زیبا و سالمی داشته باشند.
انواع پروتز دندانها
پروتز دندانها در انواع مدل های ثابت و متحرک انجام می شود. پروتز های ثابت به پایه دندان به طور ثابت چسبانده می شوند. این نوع پروتز دندان را به عنوان روکش دندان نیز می شناسند. امکان خارج کردن پروتز ثابت بعد از نصب دیگر برای بیمار وجود نخواهد داشت.
امروزه برای حفاظت از دندان هایی که ساختار ضعیفی دارند از روکش تک واحدی دندان استفاده می کنند. روکش تک واحدی دندان به عنوان پروتز های ثابت، ظاهر دندان ها را زیباتر می کند و به فرد کمک می کند تا بهتر بتواند غذا بخورد. افرادی که تعدادی دندان از ردیف جلو و عقب از دست می دهند، می توانند از بریج دندان استفاده کنند. بریج دندان نیز یکی دیگر از پروتز های ثابت است که جایگزین دندان های از دست رفته می شود.
بیمار پروتزهای متحرک را در هر زمان که بخواهد به راحتی می تواند از دهان خارج کند. افرادی که تعداد زیادی دندان از دست رفته دارند، می توانند از پروتزهای متحرک استفاده کنند. امروزه سه مدل از پروتز دندان متحرک بیشتر کاربرد دارند، مثل پروتز اوردنچر، پروتز کامل، پروتز پارسیل که هر کدام مزایا و ویژگی های خود را دارد و متخصص پروتز دندان با در نظر گرفتن شرایط در مورد انتخاب هر کدام از این مدل ها، تصمیم گیری خواهد کرد.
امروزه برای نصب پروتز های ثابت از چسب و پیچ استفاده می کنند. پروتزهای دندانی تنها باید توسط متخصصان با تجربه و کاربلد در مراکز تخصصی انجام بگیرد. پروتزهای ثابت و متحرک هرکدام مزایا و معایبی دارند که متخصص باید با توجه به وضعیت بیمار و نیاز او در مورد انتخاب مناسب ترین مدل پروتز تصمیم گیری کند.
پروتز دندان متحرک
پروتزهای متحرک دندان های مصنوعی متحرکی هستند که به صورت حرفه ای تولید می شوند تا روی لثه ها قرار بگیرند و جایگزین دندان های از دست رفته شوند. همچنین از مشکلاتی که ممکن است ناشی از فضاهای فک باشد جلوگیری کنند.
هنگامی که بیمار تمام دندان های خود را از دست می دهد، ماهیچه های صورت آویزان می شوند و فرد را مسن تر نشان می دهند. بنابراین دندان مصنوعی به پرکردن ظاهر صورت و بهبود زیبایی لبخند با امکان شبیه سازی آن به دندان های طبیعی کمک می کند.
پروتز متحرک وسایلی هستند که از اکریل (پلاستیک)، نایلون یا فلز ساخته شده‌اند که جایگزین دندانهای از دست رفته، چه به دلیل بیماری لثه، پوسیدگی دندان یا آسیب‌های تروماتیک، می‌شوند و ظاهر و سلامت فرد را بهبود می‌بخشند. زیرا فضاهایی که در اثر از دست دادن دندانها باقی می‌ماند، باعث ایجاد مشکل در خوردن و گفتار می گردد. همچنین منجر به آسیب مفصل فک و بروز شیب در دندان های طبیعی مجاور واقع در دو طرف محل از دست دادن می شود.
دو نوع اصلی از پروتز متحرک عبارتند از:
• پروتز دندان متحرک کامل: این پروتز به جای تمام جایگزین همه دندان های فک پایین و بالا قرار داده می شود.
• پروتزهای متحرک جزئی: فقط یک یا تعدادی از دندان های از دست رفته در فک را جایگزین می کنند.
مراقبت از پروتز دندان متحرک
- دندانپزشک شما یک پاک کننده دندان مصنوعی را توصیه می کند. به دنبال پاک کننده های دندان مصنوعی با مهر پذیرش انجمن دندانپزشکی باشید.
- هنگام تمیز کردن پروتز دندان، ایده خوبی است که روی یک حوله تا شده بایستید تا در صورت افتادن تصادفی دندان آسیبی به آن نرسد.
- از خمیر دندان استفاده نکنید. زیرا ممکن است برای تمیز کردن دندان مصنوعی خیلی سخت باشد.
- برخی از افراد از صابون دست یا مایع ظرفشویی ملایم برای تمیز کردن دندان مصنوعی خود استفاده می کنند که هر دو قابل قبول هستند. با این حال، اکثر پاک کننده های خانگی بیش از حد ساینده هستند و نباید برای تمیز کردن دندان های مصنوعی استفاده شوند.
- هر روز دندان مصنوعی را مسواک بزنید تا رسوبات غذا و پلاک ها از بین برود. این به دندان مصنوعی کمک می کند تا لکه دار نشود.
- بهتر است از برس هایی استفاده کنید که برای تمیز کردن پروتز دندان طراحی شده است. زیرا دارای موهای زائد است که متناسب با شکل دندان مصنوعی است. مسواک معمولی و نرم نیز قابل قبول است.
- از استفاده از برس با موهای سفت که می تواند به دندان مصنوعی آسیب برساند خودداری کنید.
- پروتزهای دندان خود را با شستشوی کامل از ذرات غذا تمیز کنید. برس را مرطوب کرده و از پاک کننده دندان مصنوعی استفاده کنید. تمام سطوح دندان مصنوعی را به آرامی مسواک بزنید تا از آسیب رساندن به پلاستیک یا خم شدن ضمائم جلوگیری کنید.
- اگر دندان مصنوعی مرطوب نباشد، ممکن است شکل مناسب خود را از دست بدهد. در شب، دندان مصنوعی را باید در محلول یا آب خیسانده قرار داد. دندانپزشک شما می تواند روش مناسبی را برای سالم نگه داشتن دندان مصنوعی شما توصیه کند.
- همیشه قبل از قرار دادن دندان مصنوعی در دهان، آن را کاملا بشویید.
دوام پروتز دندان متحرک
اگر پروتز دارید باید به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بتواند مشکلی را بررسی کند. پروتز متحرک در صورت مراقبت مناسب چندین سال دوام می آورد. اما لثه ها و استخوان های فک شما در نهایت کوچک می شوند. به این معنی که دندان مصنوعی ممکن است به مرور زمان شل شود یا فرسایش یابد.
دندان مصنوعی نامناسب یا فرسوده، اگر جایگزین نشود، باعث ناراحتی قابل توجهی شدهو منجر به زخم های دهان، عفونت یا مشکلات در خوردن و صحبت کردن می شود.
اگر هر یک از علائم زیر را در پروتز دندان احساس کردید به دندانپزشک مراجعه کنید:
• ترک خوردن دندان مصنوعی هنگام صحبت کردن
• پروتزها می لغزند و دیگر مناسب نیستند.
• احساس ناراحتی می کنید.
• دندان مصنوعی به وضوح آسیب دیده است.
• علائم بیماری لثه مانند خونریزی لثه یا پوسیدگی دندان یا بوی بد دهان را دارید.
پروتز دندان ثابت
پروتز ثابت زمانی نصب می شوند که مجموعه ای از دندان های طبیعی به هر دلیلی از بین بروند تا با دندان های مصنوعی مشابه شکل و رنگ دندان های طبیعی جایگزین شوند. بنابراین بیمار مجبور می‌شود اولا برای جبران فرم دندانهای طبیعی و ثانیا برای تکمیل عملکردهای حیاتی مانند گفتار و خوردن پروتز ثابت نصب کند.
پروتز دندان ثابت به چند صورت وجود دارد:
• به صورت روکش ثابت موجود است.
• به روش تک واحدی دندان قرار می گیرد.
• به صورت بریج ثابت برای چندین دندان با هم در فک نصب شده و پس از نصب کاملا ثابت می شود.
پروتز ثابت زمانی نصب می شود که گروهی از دندان های نزدیک به هم از بین رفته باشند و از نظر شکل و اندازه مشابه دندان های موجود باشند.
پروتز دندان ثابت عملکردهای حیاتی دندان مانند گفتار و جویدن را بازیابی می کند و همچنین جایگزین دندان های از دست رفته می شود.
نامزدهای مناسب برای پروتز ثابت عبارتند از:
۱. بیماران مبتلا به آسیب های مزمن پریودنتال که منجر به فرسایش استخوان های فک و از دست دادن کامل دندان می شود.
۲. پوسیدگی دندان که تنها راه حل آن کشیدن دندان است که نصب بریج به آن کمک می کند.
۳. بیمارانی که از دست دادن دندان قابل توجهی ندارند.
روش تک واحدی دندان
پل ایمپلنت تک دندانی یا چند دندانی یک محلول دندانی ثابت است که برای جایگزینی چندین دندان از دست رفته یا پوسیده طراحی شده است.
پروتز تک واحدی دندان به طور مشابه از فیکسچر، اباتمنت و تاج تشکیل شده است. اگر دو یا چند دندان طبیعی خود را از دست داده اید یا در حال از دست دادن آن هستید، روش تک واحدی دندان یک راه حل ایده آل است.
پروتز دندانی ظاهر، احساس و عملکرد بسیار شبیه به دندان های طبیعی دارد. آن ها خطوط، شکل و فرم دندان های طبیعی را تقلید می کنند و در دهان شما ثابت می شوند. این بدان معنی است که شما نمی توانید یک ایمپلنت را پس از نصب خارج کنید.
این یک گزینه درمانی درازمدت ارجح برای جایگزینی دندان نسبت به جایگزین های دیگر مانند پروتزهای متحرک سنتی یا بریج های تکیه گاه دندان است.
آشنایی با انواع لمینت دندان
بریج دندان
بریج دندان از دو روکش دندانی تشکیل شده است که بین آن ها یک دندان مصنوعی وجود دارد. بریج های دندانی به دلیل ساختار متفاوتی که دارند دندان های مجاور پوسیده، آسیب دیده یا از دست رفته را به یکباره ترمیم می کنند.
هنگامی که بریج های دندانی همراه با ایمپلنت های دندانی استفاده می شوند، به آن ها بریج های تحت حمایت ایمپلنت گفته می شود. این بریج ها زمانی استفاده می شوند که دندان های طبیعی نتوانند از پروتز دندان پشتیبانی کنند. در عوض، از ایمپلنت های دندانی به عنوان منبع حمایتی برای پل های تحت حمایت ایمپلنت، تاج های دندانی و دندان های مصنوعی استفاده می شود. قرار دادن بریج دندان مشابه قرار دادن تاج دندان است.
دوام پروتز دندان ثابت
احتمالا کمی نادرست است که آن ها را دندان دائمی بدانیم. دندان مصنوعی راه حل های دائمی نیست و اغلب به عنوان جایگزینی بسیار موثر برای دندان ضروری است. به گفته دندانپزشکان، پروتز دندان ثابت معمولا بین پنج تا ده سال دوام می آورد. معمولا پس از این مدت زمان نیاز به تعمیر یا تعویض دارند.
البته باید توجه داشت که استفاده کنندگان از پروتزهای مصنوعی با مراقبت مناسب از دندان مصنوعی خود و رعایت بهداشت دهان و دندان می توانند طول عمر پروتزهای خود را افزایش دهند.
در برخی موارد، خط لثه افراد تغییر کرده می کند و نیاز به تجدید نظر در دندان مصنوعی دارد. به طور کلی، این به عنوان بخشی از روند طبیعی پیری رخ می دهد. اگر لثه ها بدون تغییر باقی بمانند، تعداد اصلاحات دندان مصنوعی بسیار کمتر خواهد بود.
زمانی که پروتزهای دندان شروع به شکستن می کنند، همیشه نیازی به تعویض ندارند. مواقعی وجود دارد که دندان پزشکان می توانند به جای تعویض پروتزها، پروتزهای مصنوعی را مجدد ترمیم کنند. به هر کسی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کند، توصیه می شود که با دندان پزشک خود تماس بگیرد.
دندان مصنوعی شل علاوه بر مزاحم بودن، خطر خفگی را برای بیماران به همراه دارد. به همین دلیل کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند باید با دندانپزشک خود در تماس باشند و در اسرع وقت نقص های دندان مصنوعی را گزارش کنند.
مزایای پروتز دندان ثابت
پروتز دندان ثابت مزایای مختلفی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
پروتز دندان ثابت نمی لغزد یا از جای خود جا به جا نمی شود
پروتزهای سنتی در دهان شل می‌شوند و باعث می‌شوند افرادی که از آن استفاده می‌کنند هنگام صحبت یا غذا خوردن احساس خوبی نداشته باشند. خوشبختانه این مسائل با کمک پروتز ثابت برطرف می شود. هنگامی که در جای خود قرار می گیرند، به بیماران اطمینان داده می شود که پروتز ثابت آن ها در حالی که صحبت می کنند، لبخند می زنند، غذا می خورند و می خندند در جای خود باقی می ماند.
طبیعی به نظر برسید
هنگام تعویض دندان های از دست رفته، بیماران می خواهند پروتزی داشته باشند که تا حد امکان طبیعی به نظر برسد. در مورد پروتزهای ثابت، بیماران مطمئن هستند که بدون زحمت در دهان ترکیب می شوند. گفته می شود، بیماران می توانند با اطمینان لبخند بزنند بدون اینکه نگران این موضوع باشند که دیگران متوجه این موضوع شوند.
پروتز ثابت اعتماد به نفس را بهبود می بخشد
با استفاده از پروتزهای ثابت دندان که نتایج طبیعی و جذابی را ارائه می دهند، بیماران می توانند احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند. علاوه بر این، پروتزهای ثابت نیز قابل اعتمادتر و بادوام تر هستند و باعث می شوند افراد در هر کجا که می روند لبخند خود را نشان دهند.
جویدن غذا را آسان می کند
از دست دادن دندان می تواند کارهای ساده را چالش برانگیزتر کند؛ مثلا هنگام غذا خوردن. در نتیجه، افراد برای جلوگیری از هر گونه ناراحتی، ترجیح می دهند غذاهای خاصی نخورند. اما با استفاده از دندان مصنوعی ثابت، بیماران می توانند هر چه می خواهند بخورند. پروتزهای متکی به ایمپلنت به بیماران این امکان را می دهد که به راحتی جویده شوند و همچنین از طعم هر غذایی به طور کامل لذت ببرند.
فک را تقویت می کند
علاوه بر ارائه یک ترمیم دندان از نظر زیبایی، پروتز دندان ثابت همچنین به حفظ استخوان فک کمک می کند. یکی از عوامل حفظ فرم فک، تحریک مداوم دندان ها است. اگر بیماران تصمیم بگیرند که دندان های از دست رفته را بدون جایگزینی رها کنند، استخوان فک به تدریج ضعیف شده و حتی فرسایش می یابد و باعث می شود چهره فرد فرورفته به نظر برسد. خبر خوب این است که پست های ایمپلنت مورد استفاده برای پروتزهای ثابت می توانند تحریک مورد نیاز استخوان فک برای سالم ماندن را فراهم کنند.
پروتز دندان نیمه متحرک
نوع دیگر از پروتز های دندان، پروتز نیمه متحرک است. پروتزهای نیمه متحرک آن هایی هستند که توسط ایمپلنت ها و لثه ها پشتیبانی می شوند. به این معنی که یک سری تنظیمات اضافی دارند، به گونه ای که کاملا در دهان تطبیق داده می شود. این نوع پروتزها قابل جابجایی هستند؛ یعنی برای تمیز کردن باید آن ها را از دهان خود خارج کرده و پس از اتمام تمیز کردن آن ها را در دهان قرار دهید.
پروتز دندان نیمه متحرک یک گزینه درمانی فوق العاده برای افرادی است که به دنبال جایگزینی دندان های خود در فک بالا یا پایین هستند. همچنین این مزیت را دارد که چند پروتز دندان را محکم کرده و در هنگام صحبت کردن و غذا خوردن جدا کردن آن ها را بسیار دشوار می کند.
این پروتز های متحرک دارای ضمیمه ای هستند که در دندان های مصنوعی تعبیه شده است و به عنوان یک سوکت عمل می کند. بنابراین می توان آن ها را با توجه به نیاز بیماران در حین قلاب کردن در جای خود تنظیم کرد.
ایمپلنت های نیمه ثابت باید شب ها برای تمیز کردن برداشته شوند. همچنین باید هر ۹ تا ۱۲ ماه یک بار برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. توسط پزشک معاینه شوند.
پروتزهای معمولی گم می شوند، تکان می خورند و به چسب دندان نیاز دارند تا در جای خود بچسبند. در حالی که پروتز نیمه متحرک سخت است و به طور تصادفی گم نمی شود. در ضمن پروتزهای نیمه ثابت باید هر ۳-۴ سال یک بار تعویض شوند.
پروتز دندان ژله ای
پروتز دندانهای ژله ای توسط متخصصان، متناسب با قالب دهان بیمار، طراحی و ساخته می شود. پروتز دندان ژله ای مانند دندان مصنوعی عملی می کند و ردیفی از دندان های کاملاً سالم و صدفی به شما هدیه می دهد. با این تفاوت که نسبت به دندان مصنوعی بسیار با کیفیت تر و نرم تر است.
جنس پروتز ژله ای از پلاستیک فشرده است، در حالی که پروتزهای دندانی موقت از کروم کبالت ساخته می شوند. پروتز ژله ای، انعطاف پذیری بسیار بیشتری دارد و برخلاف پروتز دندانی موقت سخت و شکننده نیست و بافت نرمی دارد. معمولاً قالب دهان افراد مختلف با پروتزهای دندانی ژله ای، سازگاری بسیار بیشتری دارد و احتمال بروز حساسیت نیز نسبت به پروتز دندانی موقت بسیار کمتر است.
پروتزهای ژلی را می توان در بازه زمانی کوتاه آماده کرد. پروتزهای ژله ای به راحتی به دندانها چسبیده می شوند. بنابراین دیگر نیازی به استفاده از گیره های فلزی نخواهد بود. این پروتز ها ظاهر بسیار زیبا و طبیعی دارند و مثل دندان های طبیعی هر فرد طراحی می شوند. فرد مراجعه کننده بعد از نصب این پروتزهای ژله ای به راحتی می تواند غذا بخورد.
مزایا و معایب
پروتز دندان، مزایای بسیار زیادی برای بیماران دارد. امروزه با استفاده از این روش می توانید جایگزین بسیار مناسبی برای دندان های خود داشته باشید. اگر تا به امروز به دلیل نداشتن دندان های سالم، ناراحت بوده اید و از لبخند زدن امتناع می کردید، دیگر وقت آن رسیده است که اعتماد به نفس خود را به دست آورید و از داشتن دندان های زیبا و با دوام لذت ببرید.
بسیاری از افراد به دلیل نداشتن دندان با مشکلات متعدد روحی و جسمی مواجه می شوند. این افراد همواره به دنبال بهترین راه برای به دست آوردن دندان هستند. با انجام این روش دیگر به راحتی می توانید غذا بخورید، لبخند بزنید با دیگران ارتباط برقرار کنید. تکنیک های این روش به شما کمک می کند تا صاحب دندان های سالم و زیبا شوید. تمام دندان های معیوب خود را می توانید با دندان های سالم و درخشان جایگزین کنید.
متخصصان با جایگزین کردن پروتزهای دندانی به جای دندان های معیوب، ظاهر شما را زیباتر می کنند.
زیرا دندان در زیبایی شما تاثیر چشمگیری می گذارد. امروزه انواع پروتز دندانی ثابت و متحرک برای نیاز بیماران طراحی می شود و به آن ها کمک می کند تا از نعمت داشتن دندان های سالم و زیبا لذت ببرند.
این نکته را نیز باید توجه داشته باشید که پروتزهای دندانی در برخی از افراد یکسری ناراحتی ایجاد می کند. برای مثال ممکن است تاج بر روی دندانهای بیمار به خوبی چسبانده نشود و دندان را خوب پوشش ندهد که این موضوع باعث ایجاد یکسری واکنش های آلرژیک در بیمار می شود. بیمار در صورت ابتلا به چنین مشکلی باید با متخصص پروتز دندانها سریعاً ارتباط برقرار کند و موضوع را با او به جریان بگذارد.
افراد بعد از استفاده از پروتزهای دندانی نباید غذای جامد و چرب مصرف کنند؛ زیرا ممکن است تاج دندانها شل شود و یا اینکه حفره هایی بین دندان و تاج ایجاد شود. گاه حتی به دلیل جویدن و یا گاز گرفتن غذاهای سفت، تاج دندان خرد می شود و از بین می رود.
هزینه انواع پروتز دندان
هزینه انواع پروتز دندان از جایی به جای دیگر متفاوت است و همین امر برای کشورهای مختلف صدق می کند. قیمت پروتزهای دندان در ایران بر اساس موارد زیر محاسبه می شود:
• نوع پروتز متحرک، ثابت یا نیمه متحرک
• مواد دندان مصنوعی
• برای هر دو فک است یا برای یک فک؟
• اقداماتی که باید قبل از نصب دندان مصنوعی انجام شود. به عنوان مثال، کشیدن ریشه دندان های باقی مانده.
• تعداد جلسات در دندانپزشکی و هزینه آن ها
• معاینات پزشکی قبل و بعد از پروتز دندان
• وضعیت بیمار
• تجربه و مهارت دندان پزشک
• هزینه مرکز درمانی
• تکنیک های مورد استفاده در پروتزهای دندانی
• کیفیت وسایل مورد استفاده برای پروتزهای دندان
